Aanleiding en standpunt
Recente berichtgeving in de media stelt dat spoormedewerkers jarenlang een gezondheidsrisico hebben gelopen vanwege blootstelling aan kwartsstof bij het werken met ballast.
Stichting railAlert, die de arbocatalogus voor het spoorwerk beheert namens werknemers en werkgevers, heeft als reactie daarop dat wanneer de arbocatalogus gevolgd wordt er geen gezondheidsrisico voor spoormedewerkers bestaat. De kern van de arbocatalogus is dat stofvorming zoveel mogelijk voorkomen moet worden door bijvoorbeeld nat (ver)werken. Bij het toch optreden van stofvorming moet er een geschikt stofmasker worden gedragen. Spoorwerk wijkt in die zin niet af van andere bouwwerkzaamheden in Nederland.
Onderbouwing
Het risico van blootstelling aan stoffen, waaronder kwartsstof, bij het werken aan het spoor heeft al sinds lang de aandacht van railAlert en haar rechtsvoorgangers.
In 2010 heeft dat geleid tot het door Buro Blauw laten onderzoeken van de blootstelling van het personeel aan respirabel stof waaronder kwarts tijdens verschillende werkzaamheden aan het spoorwegennet. Bij de werkzaamheden aan of met ballast komt steenstof vrij waarvan een gedeelte uit kwarts bestaat. De gemeten concentraties zijn beoordeeld door ze te vergelijken met de wettelijk vastgelegde grenswaarden voor kwarts en respirabel stof.
De conclusie was dat voor de meeste werkzaamheden de wettelijke grenswaarden niet werden overschreden en er dus geen gezondheidsrisico bestond. Voor sommige werkzaamheden en in omstandigheden waarbij stofwolken kunnen ontstaan, is het wel nodig om maatregelen te nemen. Altijd zal de Arbeid Hygiënische Strategie (AHS) moet worden gevolgd en dat betekent dat bij afdaling in de AHS maatregelen als natwerken moeten worden genomen en bij eventueel resterend stofrisico als persoonlijke bescherming een geschikt stofmasker moet worden gedragen.
De bevindingen van het onderzoek zijn opgenomen in de arbocatalogus. De arbocatalogus is toen en later na actualisaties goedgekeurd door de Nederlandse Arbeidsinspectie (NL-A). railAlert heeft altijd goed en intensief inhoudelijk contact met de NL-A.
Tijdens de commotie in de media is een nieuwe serie onderzoeken door TNO in opdracht van ProRail in gang gezet. Het eerste verschenen onderzoek, een vergelijkend onderzoek naar de emissie van en blootstelling aan stof van de verschillende typen gesteente afkomstig van twaalf gecertificeerde steengroeven, heeft geen nieuwe inzichten opgeleverd die tot herziening van de arbocatalogus zouden moeten leiden. De gemeten stofconcentraties komen overeen met die uit 2010.
Momenteel is de branche en dus ook railAlert in afwachting van verdiepend onderzoek van TNO waarbij aan de hand van nieuwe technieken stofmetingen zijn gedaan buiten in het werkveld en op personen zoals dus eerder in 2010 gedaan. Als dit rapport is verschenen en nieuwe inzichten verschaft, dan zal railAlert uiteraard haar arbocatalogus aanpassen.
Voor meer informatie zie het betreffende deel van de arbocatalogus: Matrixen - Kwarts in respirabel stof Railinfrabranche (railalert.nl)
Vragen kunnen altijd aan ons gesteld worden via info@railalert.nl.
Het bestuur van railAlert
Foto bovenzijde pagina: ProRail, Gerrit Serné.